Để giúp bạn hiểu rõ hơn về ví crypto và cách sử dụng chúng một cách an toàn, hiệu quả, chúng tôi đã tổng hợp 12 câu hỏi thường gặp về ví crypto nhất cùng những giải đáp chi tiết. Bởi hiện nay Ví tiền mã hoá là công cụ không thể thiếu để lưu trữ và giao dịch.
1. Ví crypto là gì?
Ví crypto là một phần mềm hoặc thiết bị phần cứng dùng để lưu trữ “khóa” (tương tự như mật khẩu) cho phép bạn truy cập vào tiền mã hóa của mình trên blockchain. Nó giống như một tài khoản ngân hàng kỹ thuật số dành cho tiền mã hóa.
2. Có những loại ví crypto nào?
Tùy theo từng đặc điểm mà có thể chia ví crypto thành nhiều loại. Dưới đây là một số loại ví crypto thường gặp
- Ví nóng và ví lạnh
- Ví web (Web Wallet), ví ứng dụng di động (Mobile Wallet) và ví desktop (Desktop Wallet).
- Hardware Wallet và Paper Wallet.
- Ví đơn (Single-currency Wallet) và ví đa (Multi-currency Wallet).
- Ví lưu ký (Custodial Wallet) và ví không lưu ký (Non-Custodial Wallet).
3. Tôi nên chọn loại ví crypto nào?
Để lựa chọn ví crypto phù hợp với bản thân, bạn có thể xem xét các tiêu chí sau đây:
- Mục đích sử dụng: Bạn dùng ví để giao dịch thường xuyên hay chỉ để lưu trữ dài hạn?
- Loại tiền điện tử: Ví có hỗ trợ các loại tiền bạn muốn lưu trữ không?
- Tính bảo mật: Bạn ưu tiên bảo mật tuyệt đối hay sự tiện lợi?
- Ngân sách: Bạn sẵn sàng chi trả bao nhiêu cho một chiếc ví?
- Tính năng: Ví có các tính năng bạn cần như giao diện thân thiện, hỗ trợ nhiều loại tiền, tích hợp với các ứng dụng khác…?
Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn lựa chọn ví crypto:
- Nếu bạn là người mới: Hãy bắt đầu với ví nóng miễn phí và dễ sử dụng như Metamask hoặc Trust Wallet.
- Nếu bạn giao dịch thường xuyên: Ví nóng là lựa chọn phù hợp vì có thể dễ dàng truy cập vào tiền của mình.
- Nếu bạn nắm giữ số lượng lớn tiền điện tử: Ví lạnh là lựa chọn tốt nhất để đảm bảo an toàn và lưu trữ tiền điện tử trong thời gian dài.
- Nếu bạn muốn một giải pháp cân bằng giữ tính tiện lợi và bảo mật: Ví phần mềm như Exodus hoặc ví phần cứng như Ledger Nano S là lựa chọn tốt.
Ngoài ra, bạn nên linh hoạt bằng cách lựa chọn sử dụng nhiều loại ví crypto cùng lúc. Sau đó, bạn có thể thoải mái chuyển tiền giữa các ví crypto của bạn.
4. Ví crypto có an toàn không?
Tính an toàn của ví crypto khác nhau ở mỗi loại ví:
- Ví nóng: Ít an toàn hơn vì có thể bị hacker tấn công qua internet.
- Ví lạnh: Lợi của nó là tính an toàn cao vì kết nối với mạng internet.
- Ví phần mềm: Dễ bị tấn công nếu máy tính hoặc điện thoại bị nhiễm phần mềm độc hại.
- Ví phần cứng: Khóa riêng được lưu trữ trên chip bảo mật chuyên dụng, không tiếp xúc với internet. Ngay cả khi máy tính bị nhiễm virus, khóa riêng vẫn an toàn. Ví phần cứng có thể gặp rủi ro như bị mất, hư hỏng hoặc bị đánh cắp.
Bạn có thể tăng tính an toàn của ví crypto bằng các biện pháp bảo mật tốt như mật khẩu mạnh, xác thực hai yếu tố và không chia sẻ khóa cá nhân của mình.
Tương lai của ví crypto sẽ ra sao? Xu hướng ví crypto hiện nay
5. Làm thế nào để tạo ví crypto
Mỗi loại ví crypto có cách tạo ví khác nhau, dưới đây là cách tạo ví crypto tổng quát:
- Ví phần mềm: Tải ứng dụng ví từ nhà cung cấp uy tín (ví dụ: Trust Wallet, Exodus, Metamask), làm theo hướng dẫn để tạo ví mới.
- Ví phần cứng: Mua ví phần cứng từ nhà sản xuất uy tín (ví dụ: Ledger, Trezor), làm theo hướng dẫn để cài đặt và tạo ví.
- Ví trên sàn giao dịch: Đăng ký tài khoản trên sàn giao dịch tiền điện tử (ví dụ: Binance, Coinbase), tạo ví cho các loại tiền điện tử bạn muốn lưu trữ.
- Ví giấy: Sử dụng công cụ tạo ví giấy trực tuyến, in ra giấy và lưu trữ cẩn thận.
6. Seed phrase là gì?
Seed phrase (cụm từ khôi phục) là một chuỗi từ ngẫu nhiên, thường khoảng 12, 18 hoặc 24 từ. Seed phrase được tạo ra trong lần đầu tiên thiết lập ví tiền điện tử. Đây là một phần quan trọng trong việc bảo mật và khôi phục ví của bạn.
Seed phrase dùng để khôi phục ví và tiền điện tử của bạn nếu bạn mất thiết bị hoặc quên mật khẩu. Vậy nên, bạn tuyệt đối không bao giờ chia sẻ cụm từ khôi phục với bất kỳ ai.
7. Tôi nên làm gì nếu bị mất seed phrase?
Nếu mất ví hoặc seed phrase, bạn khó có thể khôi phục tiền. Hãy thử:
- Tìm bản sao lưu ví hoặc seed phrase trên thiết bị khác hoặc nơi lưu trữ ngoại tuyến.
- Liên hệ nhà cung cấp ví hoặc sàn giao dịch để được hỗ trợ.
- Tìm đến các dịch vụ chuyên nghiệp (nhưng không đảm bảo thành công và thường đắt đỏ).
Nếu không được, bạn có thể mất quyền truy cập ví và toàn bộ số tiền. Không có cách nào để khôi phục lại nếu không có seed phrase này. Vậy nên, hãy luôn sao lưu seed phrase cẩn thận và bảo mật thông tin ví của mình.
8. Có thể dùng ví crypto để mua bán tiền mã hóa được không?
Ví crypto có thể được sử dụng để mua bán tiền điện tử, tùy thuộc vào loại ví:
- Ví sàn giao dịch cho phép mua bán trực tiếp
- Ví phần mềm/phần cứng cần kết nối với sàn giao dịch phi tập trung hoặc ứng dụng tích hợp
- Ví giấy không thể giao dịch trực tiếp, cần chuyển tiền sang ví khác trước.
9. Giao dịch tiền mã hóa bằng ví crypto có mất phí không?
Giao dịch tiền mã hóa bằng ví crypto thường mất phí. Mức phí này có thể khác nhau tùy vào loại ví, sàn giao dịch bạn sử dụng và loại tiền điện tử bạn giao dịch
- Ví sàn giao dịch: Phí giao dịch thường được tính theo phần trăm giá trị giao dịch hoặc một mức phí cố định.
- Ví phần mềm/phần cứng kết nối với sàn phi tập trung: Phí thường là “gas fee” trên mạng lưới blockchain, biến động theo tình trạng mạng lưới.
- Ví phần mềm/phần cứng có tính năng mua bán tích hợp: Phí có thể là một khoản phí cố định hoặc phần trăm giá trị giao dịch, tùy vào nhà cung cấp dịch vụ.
10. Ví crypto có bị hack không?
Ví crypto có thể bị hack, nhưng mức độ rủi ro phụ thuộc vào loại ví và cách bạn bảo quản nó:
- Ví sàn giao dịch: Dễ bị tấn công nhất do được kết nối với internet và thường là mục tiêu của hacker.
- Ví phần mềm: Có thể bị hack nếu thiết bị của bạn nhiễm mã độc hoặc bạn truy cập vào các trang web lừa đảo.
- Ví phần cứng: Được coi là an toàn nhất vì khóa cá nhân được lưu trữ ngoại tuyến. Tuy nhiên, vẫn có rủi ro nếu bạn làm mất seed phrase hoặc thiết bị bị lỗi.
- Ví giấy: An toàn nếu được bảo quản cẩn thận, nhưng có thể bị hư hỏng hoặc mất mát.
Đã có rất nhiều vụ hack ví crypto xảy ra trên thế giới, đặc biệt là với ví sàn giao dịch. Dưới đây là một số trường hợp ví crypto bị hack nổi tiếng:
- Mt. Gox (2014): Sàn giao dịch Bitcoin lớn nhất thế giới thời điểm đó bị mất 850.000 Bitcoin do hacker tấn công, khiến công ty phá sản và gây chấn động thị trường tiền điện tử.
- Binance (2019): Sàn giao dịch Binance bị hacker đánh cắp 7.000 Bitcoin thông qua một cuộc tấn công tinh vi.
- KuCoin (2020): Sàn giao dịch KuCoin bị hacker lấy đi 281 triệu USD tiền điện tử. Tuy nhiên, sàn đã hợp tác với các cơ quan chức năng và thu hồi được phần lớn số tiền bị mất.
- Poly Network (2021): Hacker đã khai thác lỗ hổng trong giao thức Poly Network để đánh cắp 611 triệu USD tiền điện tử. Tuy nhiên, hacker sau đó đã trả lại toàn bộ số tiền.
- Mark Cuban (2023): Tỷ phú Mark Cuban bị mất 870.000 USD tiền điện tử do ví của ông bị hack.
11. Ví crypto có dùng được cho nhiều thiết bị được không?
Có, ví crypto có thể dùng được trên nhiều thiết bị tùy thuộc vào loại ví:
- Ví phần mềm (Software Wallet): Có thể cài đặt và sử dụng trên nhiều thiết bị khác nhau như điện thoại, máy tính bảng và máy tính để bàn. Bạn có thể đồng bộ ví giữa các thiết bị bằng cách nhập seed phrase hoặc sử dụng các tính năng sao lưu đám mây (nếu có).
- Ví phần cứng (Hardware Wallet): Thường kết nối với các thiết bị khác thông qua cổng USB hoặc Bluetooth. Bạn có thể quản lý ví trên nhiều thiết bị khác nhau bằng cách kết nối ví phần cứng với từng thiết bị.
- Ví sàn giao dịch (Exchange Wallet): Có thể truy cập trên nhiều thiết bị thông qua ứng dụng di động hoặc trình duyệt web.
- Ví giấy (Paper Wallet): Không thể sử dụng trực tiếp trên nhiều thiết bị. Bạn cần quét mã QR hoặc nhập khóa cá nhân vào ví khác để sử dụng.
12. Ví crypto có ẩn danh không?
Ví crypto không ẩn danh hoàn toàn. Giao dịch tiền điện tử không cần tên hay địa chỉ, nhưng chúng được ghi trên blockchain – một sổ cái công khai. Giao dịch có thể bị theo dõi, nhất là khi dùng chung địa chỉ ví.
Tuy nhiên, có một số cách để tăng tính ẩn danh khi sử dụng ví crypto:
- Sử dụng ví mới cho mỗi giao dịch: Điều này giúp ngăn chặn việc liên kết các giao dịch với nhau.
- Sử dụng mixer: Mixer là dịch vụ trộn lẫn tiền điện tử của bạn với tiền của người khác để làm xáo trộn nguồn gốc của chúng.
- Sử dụng privacy coin: Một số loại tiền điện tử như Monero, Zcash và Dash được thiết kế đặc biệt để tăng cường tính riêng tư và ẩn danh.
- Sử dụng VPN: VPN giúp che giấu địa chỉ IP của bạn và mã hóa lưu lượng truy cập internet, làm cho khó khăn hơn trong việc theo dõi hoạt động trực tuyến của bạn.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không có phương pháp nào đảm bảo tính ẩn danh tuyệt đối. Các cơ quan chức năng và các công ty phân tích blockchain có thể sử dụng các kỹ thuật tinh vi để theo dõi các giao dịch và liên kết chúng với danh tính thực.
Kết luận
Bạn nên chọn ví uy tín, bảo mật seed phrase cẩn thận và luôn cảnh giác với các chiêu trò lừa đảo. Ngoài ra, một lời khuyên mà Mê Crypto muốn bạn tìm hiểu kỹ về dự án và chỉ đầu tư số tiền bạn có thể chấp nhận mất để đảm bảo an toàn cho tài sản của mình.
